Een andere aanpak van het woon-werkverkeer kan weleens dé sleutel blijken om ons Belgische verkeersinfarct op te lossen. Salariswagens blijven een eenvoudige manier om je medewerkers méér te geven zonder je loonkosten de hoogte in te stuwen. Maar de realiteit dwingt ons allemaal om toch uit te kijken naar alternatieven. Hoe neemt jouw bedrijf de afslag richting duurzame mobiliteit? En dat op een fiscaal interessante manier? Dit artikel helpt je - met de fiets, carpoolauto of kantoorbus - op weg!
Wat is er mis met woon-werkverkeer vandaag?
Daar is al veel inkt over gevloeid. En alles heeft zijn pro’s en contra’s. Maar hoe dan ook kan het geen kwaad om eens serieus stil te staan bij het woon-werkverkeer van je medewerkers en de duurzaamheid daarvan.
Waarom?
- File = fail!
Wist je dat tijdens de spitsuren 65 % van de autoverplaatsingen om woon-werkverkeer gaan? Combineer dat met het feit dat de verkeersdrukte jaar na jaar toeneemt - ook tijdens de daluren en op secundaire wegen - en je begrijpt dat het zo niet verder kan. Cijfers voor dit jaar zijn nog niet bekend, maar in 2018 stonden we volgens Touring Mobilis (het equivalent van) 8 dagen langer in de file dan het jaar daarvoor.
En zeg nu zelf: hoe is jouw humeur als je na een monsterfile aankomt op kantoor? SD Worx stelde vast dat het woon-werkverkeer een duidelijke invloed heeft op de tevredenheid van medewerkers. “Het fileleed en de lange pendeltijd blijven een grote bron van frustratie,” klinkt het daar.
- Geen ontkomen aan
Vroeg of laat moet je deze denkoefening maken. Tegen 2030 moet ons land namelijk de uitstoot van broeikasgassen met 35 % verminderen. Dat staat in de doelstellingen die op de VN-klimaatconferentie van Parijs opgesteld werden. Het nog prille Vlaamse regeerakkoord bant de auto al uit de stadskernen vanaf 2025. Vanaf dan mogen daar alleen nog zero-emissie openbaar vervoer en goederenvervoer rijden.
- Boost voor je imago
Bij een groener imago ben je altijd gebaat, zeker als je aandacht voor duurzame mobiliteit samengaat met aandacht voor het welzijn van je medewerkers. Dat kan naast nieuwe klanten ook sterke medewerkers aantrekken. Want medewerkers willen hun eigen waarden herkennen - zoals duurzaam woon-werkverkeer - in die van hun werkgever.Bovendien kiezen ze sneller voor een bedrijf met een goede work-life balance.
6 routes naar houdbaar woon-werkverkeer
1. De fiets
In Vlaanderen gaat al 17 % van de werknemers met de fiets werken. Dat maakt fietsen de nummer twee onder de transportmiddelen, na Koning Auto. Vlaanderen verhoogt vanaf 2020 bovendien drastisch zijn investeringen in het promoten van de fiets. Als je weet dat ongeveer 80 % van de werknemers in een straal van 10 km rond het werk woont, zit hier dus duidelijk veel potentieel.
Als werkgever betaal je op een fietsvergoeding geen belastingen en RSZ-bijdragen. Ook bedrijfsfietsen zijn interessant: ze zijn tot en met aanslagjaar 2020 voor 120 % fiscaal aftrekbaar. Ook voor het imago van je bedrijf zijn ze een goede zet: je logo fietst samen met je groene imago de hele buurt door.
Extra pluspunten: fietsende medewerkers zijn fitter, wat hen productiever, minder gestresseerd en minder vaak ziek maakt. En ja, dit geldt ook voor wie met de elektrische fiets, step of speed pedelec komt.
TIP! Een originele manier om duurzame mobiliteit bespreekbaar te maken in jouw bedrijf, is een eigen Applausdag voor fietsers. Verwelkom iedereen die met de fiets komt met een uitgebreid applaus en - waarom niet? - een drankje of een kleine attentie.
2. Het openbaar vervoer
Als werkgever kan je tussenkomen in een trein-, bus-, tram- of metroabonnement voor je medewerkers, zonder dat je daar sociale bijdragen op betaalt.
Sluiten de trein- of busuren niet goed aan bij de werkuren in jouw bedrijf en houdt dat je medewerkers tegen om het openbaar vervoer te nemen? Sta er dan eens bij stil of het echt nodig is dat iedereen op hetzelfde tijdstip aankomt. Misschien zorgen glijdende werkuren ervoor dat treinen, trammen of bussen wél een optie wordt.
3. Flexwerk
22 % van de Belgen doet aan telewerk of flexwerk, zo blijkt uit een heel recente enquête van Vias institute en de FOD Mobiliteit en Vervoer. In 9 op de 10 gevallen werken deze werknemers thuis, maar evengoed zitten ze in een satellietkantoor, een coworking space of op de trein. De helft van deze mensen zou anders met de auto gaan werken.
Het stressvolle, tijdrovende woon-werkverkeer vermijden is de belangrijkste reden die mensen voor telewerken laat kiezen. Daarnaast noemen velen een betere work-life balance als grootste voordeel.
Terwijl nog maar de helft van de Belgische werkgevers flexwerk toelaat, vindt 45 % van de Belgische werknemers dat zijn of haar job perfect van op een andere plek zou kunnen. Iets om over na te denken …
TIP! Twijfel je of telewerken iets voor jouw medewerkers is? Probeer het eens uit, op de Nationale Telewerkdag bijvoorbeeld.
4. Bedrijfswagens met minder uitstoot
Vandaag zijn bijna negen op de tien bedrijfswagens diesels. Bedrijven kiezen steeds vaker voor benzinewagens en auto’s op gas, maar hun aantal blijft heel beperkt. Ook het aantal elektrische en hybride auto’s is nog altijd een heel kleine minderheid, al is het tussen 2016 en 2018 wel verdubbeld.
Om die evolutie sneller te laten vooruit gaan, heeft de Vlaamse overheid vanaf 2021 vervuilende wagens meer belast. Auto’s die minder CO2 uitstoten worden voordeliger door o.a. lagere CO2-solidariteitsbijdragen en hogere fiscale aftrekbaarheid. Dat geldt des te meer voor volledig elektrische wagens, want die stoten helemaal geen CO2 uit. Wik en weeg dus goed als je nieuwe bedrijfswagens wilt aankopen.
Tegenwoordig zijn er ook meerdere opties voor tweedehands leasing. Dus als jullie bedrijfswagens willen blijven aanbieden, bekijk dan zeker dit duurzame alternatief. Bedrijven zoals LIZY hebben ook hybride en elektrische leasewagens voor een ecologischer alternatief.
5. Mobiliteitsbudget of mobiliteitsvergoeding
Verwar ze niet: terwijl het mobiliteitsbudget de werkgever de kans geeft om een bedrag te verdelen over verschillende vervoersmiddelen, zet de mobiliteitsvergoeding de auto helemaal aan de kant.
- Wanneer je je medewerkers een mobiliteitsbudget toekent, kunnen zij die som geld zelf verdelen over verschillende vervoersmiddelen. Zo kunnen ze vlotter en milieubewuster naar het werk komen.
Het mobiliteitsbudget leent zich er perfect toe om vervoermiddelen te combineren bij woon-werkverkeer. Je medewerkers kunnen bijvoorbeeld de auto aan de rand van de stad parkeren en een deelfiets gebruiken (Velo in Antwerpen, Villo in Brussel of de Bluebikes over heel het land). Of de trein en de auto afwisselen, afhankelijk van de bestemming.
Binnen bepaalde voorwaarden ben je er als werkgever vrij in voor wie en wanneer je dit systeem toepast. Als je ervoor kiest om je medewerkers een mobiliteitsbudget aan te bieden in de plaats van een salariswagen, kost dat je niets extra. Maar ook niets minder. Critici vrezen dat dit gebrek aan financiële incentive ervoor zal zorgen dat weinig bedrijven van het systeem gebruikmaken. - Je kan ook kiezen voor het ‘cash for car’-systeem: de mobiliteitsvergoeding. Onder bepaalde voorwaarden kunnen werknemers die dat willen hun salariswagen inruilen voor een geldbedrag. In de meeste gevallen is deze mogelijkheid zowel voor werkgever als werknemer fiscaal interessant. Weet wel dat het bedrag dat je je medewerkers mag geven doorgaans niet kan tippen aan de inherente waarde die een salariswagen voor hen heeft.
6. Carpoolen
In een auto voor woon-werkverkeer zitten gemiddeld maar 1,05 mensen. Carpoolers maken de files korter door diezelfde auto met gemiddeld 2,34 personen te delen. De meesten onder hen carpoolen met collega’s uit hetzelfde bedrijf. Misschien kan je hier dus als werkgever het initiatief nemen.
Wie carpoolt geniet sowieso van een fiscaal voordeel. En dat groeit nog aan als de werkgever het carpoolen officieel organiseert.
Een XXL-variant van carpoolen is medewerkersvervoer organiseren met een kantoorbus. Een groot bedrijf als Colruyt Group heeft een eigen bus. Maar ook voor kleinere bedrijven wordt dit idee volop uitgeprobeerd, bv. door Office On Wheels.
Welke route je ook neemt richting duurzame mobiliteit, Officient geeft je de tools om het geheel van je woon-werkverkeer te beheren. In één oogopslag heb je niet alleen een duidelijk zicht op de bedrijfs- en salariswagens, maar ook op de bedrijfsfietsen, de andere transportopties of het mobiliteitsbudget van elke medewerker.
