Het IKEA effect in HR - waarom excel zo populair is

HR fundamentals 2 min
Het IKEA effect - wat je zelf doet, doe je beter

Soms zeggen we onder collega's al lachend dat excel de grootste concurrent is voor Officient. Excel staat synoniem voor de status quo en voor een goedkope, flexibele tool waar je naar hartelust HR data kunt bijhouden en combineren.

Dat excel belangrijke nadelen heeft, staat buiten kijf (lees er hier meer over). En dat de 'excel import', om bestaande HR data in te laden, één van de meest populaire feature requests is voor Officient, valt ook niet langer te ontkennen.

Maar toch laten HR professionals soms moeilijk hun excel spreadsheets los. Als psycholoog vind ik zo'n gedrag natuurlijk erg interessant. In mijn zoektocht dit gedrag beter te begrijpen, ben ik op een wetenschappelijk artikel gebotst over het zogenaamde 'IKEA effect'.

Wat je zelf doet, doe je meestal beter - Roger (Dobbit TV)

Het IKEA effect

Kortweg stelt het IKEA effect dat mensen doorgaans meer waarde hechten aan dingen die ze zelf gemaakt hebben en waar ze tijd en moeite hebben in gestoken. Zo blijken mensen bereid meer te betalen voor hun eigen creatie dan voor een identiek product gemaakt door iemand anders. Meer nog, mensen zien hun eigen creatie als evenwaardig als die gemaakt door experten en verwachten dat anderen daarover hun mening delen.

Een interessant voorbeeld is dat van de instant cakemixen die geïntroduceerd werden in de jaren 50. Ondanks de verkopers dachten dat ze een tijdsbesparend product op de markt brachten, verliep de verkoop ervan niet zo vlot als werd verwacht. Het koken verliep nu té makkelijk: enkel het beslag in de oven en even later kon je genieten van je heerlijke cake. Wanneer de producenten er echter voor zorgden dat je zelf toch nog een ei mocht toevoegen, ging de verkoop van de cakemixen de hoogte in. Je mocht namelijk zelf je steentje bijdragen, je had nu echt het gevoel zelf je cake te hebben gemaakt.

Hoe dit zich heeft vertaald naar HR

Wanneer je dit psychologische effect toepast op de populariteit van excel in HR, ontdek je heel wat parallellen. De meeste excel spreadsheets in HR- bijvoorbeeld voor medewerkersdata, assets, fleet of opleidingen - worden immers op een 'do it yourself'-manier gebouwd. Na verloop van tijd is er heel wat tijd en moeite gekropen in het onderhouden en vervolledigen van de excel spreadsheet, waardoor HR professionals ook geneigd zijn hier sterk aan vast te houden. Zelfs al botsen ze op de nadelen.

Ik sluit af met 2 tips:

  • Sales professionals die net als wij soms geconfronteerd worden met excel als de status quo (zoals voor CRM), onthou dan dat je prospects best erkent in hun creatie en in hoe sterk ze hun excel hebben opgebouwd. Bijkomend wetenschappelijk onderzoek toont immers aan dat wanneer je hun creatie bekritiseert, mensen nog meer vastklampen aan hun eigen creaties.
  • HR Professionals die zot zijn van excel én van digitalisering in HR, er is goed nieuws voor jullie! De lang verwachte feature 'excel import' werd sinds kort gelanceerd binnen Officient. Zo brengen we het beste van beide werelden samen. Vraag dus nu je gratis Officient-demo aan. En wie weet krijg jij zelfs een persoonlijke onboarding van Florette, onze Customer Success Manager die echt ook alles van IKEA afweet.
cta
hr Managing HR spreadsheets
Ontdek de laatste trends in hr met concrete tips & tricks om jouw personeelsbeleid te optimaliseren.
Sign up for our newsletter